ABD Federal Hükümeti, Başkan Donald Trump ve Kongre’nin geçici bütçede “geçici” olarak anlaşması sonucunda hafta başından itibaren işbaşı yapıyor. ABD Yönetim ve Bütçe Ofisi’nden gönderilen iç yazışma uyarınca federal hükümete ait tüm bakanlık, birim ve dairelerin açıldığı ve zorunlu izne gönderilenlerin hafta başında işe dönebileceği bildirildi.
Kongre’nin iki kanadından da geçen üç haftalık harcamalar yasası, cuma gecesi Başkan Trump tarafından imzalanarak yürürlüğe girmiş ve Amerikan federal hükümetinin tarihinde gördüğü en uzun süreli kapanma dönemi sona ermişti.
Amerika’nın Sesi’nin haberine göre, Trump Beyaz Saray’da yaptığı açıklamada, 36 gün süren tartışmalı dönemin ardından Cumhuriyetçi ve Demokrat partililerin siyasi görüşlerini bir yana koyarak Amerikan halkını öncelik yapmaya karar verdiğini söylemişti.
Kongre’den geçen üç haftalık ödenekler yalnızca 15 Şubat’a kadar geçerliliğini koruyacak. Yasa, Başkan Trump’ın ısrarla Meksika sınırına kurulacak duvar için istediği 5,7 milyar doları içermiyor. Trump bu süre içinde iki partiden katılımcıların olacağı bir komisyonun sınır güvenliği konusunu görüşmeye devam edeceğini söyledi, ancak duvar konusundaki istekli tavrını sürdürmediği gözlendi.
Trump, “Bir denizden diğerine 2 bin millik (3 bin 200 km) bir beton duvara ihtiyacımız yok, böyle bir öneride asla bulunmadık” diye konuştu. Trump seçim kampanyasından bu yana sınır duvarı konusunu defalarca gündeme getirmiş, Kongre’yle yaşanan son anlaşmazlık sırasında da duvar için gerekli ödeneği almadan geri adım atmayacağını ısrarla vurgulamış ve federal hükümetin kapatılmasının sorumluluğunu bizzat üzerine aldığını söylemişti.
Trump ve Kongre, federal hükümetin 35 gün boyunca kapalı kalmasının ardından anlaşmaya vardı. Aynı gün devlet memurları ikinci kez maaşlarını alamamıştı.
Cuma günü ayrıca ilk kez bir havaalanında personel azlığı nedeniyle yavaşlatmaya gidildi. Federal Havacılık İdaresi, New York’taki LaGuardia, Newark ve Philadelphia havaalanlarına yapılan inişlerin rötarlı yapacağını açıkladı.
Trump’tan ‘ulusal güvenlik’ kararı uyarısı
Başkan Donald Trump anlaşmadan sonra attığı bir dizi Twitter mesajında federal hükümetin kapanmasına ve duvar konusuna değindi. Başkan, “21 gün çabuk geçer. Demokratlarla görüşmeler bir an önce başlayacak. Anlaşma kolay olmayacak, iki parti de güçlü bir şekilde mücadeleye hazır” diye yazdı. Meksika üzerinden 8 bin kişilik yeni göçmen konvoyunun yola çıktığını söyleyen Trump, Twitter mesajında sınırda olacaklara ve görüşmelerin sonucuna göre sınırda ulusal güvenlik durumu ilan ederek duvarı kurdurabileceğinin işaretini verdi.
21 days goes very quickly. Negotiations with Democrats will start immediately. Will not be easy to make a deal, both parties very dug in. The case for National Security has been greatly enhanced by what has been happening at the Border & through dialogue. We will build the Wall!
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) January 26, 2019
Demokrat Parti’nin kontrolundaki Temsilciler Meclisi’nden ödenek alamayan Trump, sınırda ‘ulusal güvenlik durumu’ ilan etme yetkisini kullanarak duvarın ödeneğini çıkarabileceğine dikkat çekmişti. Ancak bu açıklamasının iki partiden de tepki çekmesinin ardından geri adım atan Trump, zaman zaman bu yetkisini kullanabileceği yönünde seçmen kitlesine işaretler vermeye devam ediyor. Trump “güçlü alternatif” olarak nitelediği bu yetkiyi kullanmamayı tercih ettiğini söyledi.
Kongre’de gazetecilere konuşan Senato Demokrat Parti grup lideri Chuck Schumer, Başkan Trump’ın sınır güvenliğiyle federal hükümetin yeniden açılması konusunu birbirinden ayırması yönündeki Demokrat Parti’nin talebine razı olduğunu savundu, “Trump umarım dersini almıştır” diye konuştu.
Temsilciler Meclisi’nin Demokrat Partili Başkanı Nancy Pelosi de yalnızca “Her krizi güçlük ya da fırsat olarak görürüm” demekle yetindi, Trump’ın kararı ve açıklamalarını yorumlamayı reddetti.
Trump yönetimi, hafta ortasında hükümetin kısa süreyle yeniden açılmasına yönelik bir anlaşmayı, duvar için “büyük bir peşinat” içermemesi halinde kabul etmeyeceğini açıklamıştı.
ABD federal hükümetinin tarihinde bu denli uzun bir kapanma dönemi geçirmesinin yarattığı gerginlik, ortak bir uzlaşma yoluna gitme konusunda iki partinin üyeleri arasında gittikçe artan bir şekilde destek buldu.
35 gün süren kapanma sonucunda 800 bin kadar devlet memuru zorunlu ücretsiz izne çıkarıldı, en az 420 bin çalışan da maaş almadan işbaşı yaptı. İşten uzaklaştırılanlar faturalarını ödemek için geçici kazanç yolları aramak zorunda kalırken, bazılarının aileleri başta gıda olmak üzere çeşitli yardım kuruluşlarından yardım aldı.
Federal mahkemeler de Ocak ayı sonuna kadar ödenekleri kaldığı konusunda uyarmıştı.
