ERSAN AY | BRÜKSEL TR724
Kiev ziyaretinin ardından Brüksel’e dönen Avrupa Birliği (AB) dış politika sorumlusu Josep Borrell, Rusya’nın Ukrayna’daki buğday stoklarını hedef aldığını söyledi. Borrell, pazartesi günü toplanan Dış İlişkiler Konseyi’nin ardından yaptığı açıklamada, Rusya’yı, Ukrayna limanlarından yapılan ihracatı engelleyerek küresel düzeyde bir gıda krizini tetiklemekle suçladı.
Borrell, “Ukrayna şehirlerini bombalıyorlar ve dünyayı açlığı itiyorlar. Buğday ihracatını bloke ederek ve Ukrayna’daki buğday deposunu yok ederek dünyada açlığa sebep oluyorlar” dedi.
Savaş suçları belgelenecek
AB dış politika sorumlusu, Kiev ziyaretinin ardından pazartesi sabahı Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) savcısı Karim Khan ile görüştüğünü, Rusya’nın uluslararası hukukun ağır ihlallerinden nasıl sorumlu tutulacağını konuştuklarını söyledi. Savaş suçlarının belgelenmesinde AB’nin Ukrayna makamlarına yardım edeceğini duyuran Borrell savaştan önce zaten Ukrayna’da bulunan Avrupa Birliği Danışma Misyonunun, şimdi sahada soruşturma yapılmasını ve delil toplanmasını sağlamak amacıyla Ukrayna Başsavcısı ile iş birliği yapmakla görevlendirileceğini ifade etti.
Petrol yaptırımlarına öncelik verilecek
Yaptırımlar konusunda, petrol ve gaza yönelik olanlar da dahil olmak üzere hiçbir seçeneğin henüz masadan kalkmadığına değinen Borrell, fakat henüz karar verebilmiş değiliz dedi. Petrol ve gaz arasındaki bir ayrım yapmanın önemli olduğunu ve yaptırımlara petrol ile başlamanın daha doğru olacağını söyledi. “Geçen yıl, 2021’de petrol ithalatı faturası, gaz faturasının dört katıydı. Bir tarafta 80 milyar Euro, diğer tarafta 20 milyar Euro’dan bahsediyoruz” diyen Borrell petrole hem daha fazla maliyetli olması hem de yerinin gaza göre daha rahat doldurulabilmesi sebebiyle olası uygulanacak yaptırımlarda öncelik verilmesi gerektiğini belirtti.
AB için asimetrik bir şok
AB dış politika sorumlusu, birliğin ve üye devletlerin asimetrik bir şok yaşadığını söyledi. “Kuşkusuz, mültecilerin oluşturduğu baskı Avrupa’nın Doğu kesiminde Batı kesimine kıyasla çok daha fazla, enerji meselesi ise Orta Avrupa’da Batı kesime kıyasla çok daha önemli bir konu. Bu saf bir asimetrik şoktur, birlik ve dayanışmayı birleştirerek yönetilmesi gerekir” dedi. Rus gazını kullanmayan bazı üye devletlerin Rus gazından vazgeçmeye hazır olduklarını söylemelerinin daha kolay olduğunu ancak büyük ölçüde Rus gazına bağımlı olan diğerler üye devletler için bunun o kadar kolay olamayacağını dile getiren Borrell, herkesin Rusya’ya olan bu enerji bağımlılığının yüksek riskinin farkına vardığını ve bu bağımlılığı bir an önce azaltmak için mücadele edeceklerini duyurdu. Yenilenebilir enerji kaynakları geliştirmek, diğer tedarikçiler aramak ve esas olarak enerji konusunda bir Avrupa stratejik özerkliği oluşturmak istediklerini belirtti.
Rusya, Donbas’ta büyük bir saldırı başlatacak
Ukraynalıların ülkenin doğusunda şiddetli bir Rus saldırısı beklediklerini ve AB’nin bu durumdan çok endişeli olduğunu bildiren Borrell, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırganlığını iki kelime ile nitelendirdi: “Birincisi, başarısızlık. Rus ordusunun büyük bir başarısızlığı. Kiev’i fethetmeye çalıştılar ve kaybettiler. Şimdi Kiev’i terk ediyorlar. Başkenti almalarının imkânsız olduğunu görüyorlar ve birliklerini Doğu’da yeniden gruplandırıyorlar.” “İkinci kelime korku. Rus ordusunun geride bıraktıkları öldürülmüş siviller, harap edilmiş şehirler ve tren istasyonununa yapılan saldırıda da gördüğümüz gibi ayrım gözetmeyen bombalamalar.”
Gıda krizinin sorumlusu Ruslar
Josep Borrell, bir tür gıda diplomasisine geçildiğini duyurarak Rusya’nın yaşanan gıda kıtlığı ve artan fiyatlar için uygulanan yaptırımları sorumlu tutmasını eleştirdi. Gıda kıtlığı ve yükselen fiyatların sorumlusu yaptırımlar değil, Rusya’dır dedi. Sorumluların Ukrayna’nın tarlalarına bombalar atan Rusya ve onlarca buğday dolu geminin Ukrayna limanlarından çıkmasını engelleyen Rus savaş gemileri olduğunu söyledi.
“Buğday stoklarını bombalayıp yok ediyorlar ve bu buğdayın ihraç edilmesini engelliyorlar. Ukrayna limanlarından çıkamayan çok sayıda gemi var, kıtlığa neden oluyorlar. Ukrayna şehirlerini bombalıyorlar ve dünyada açlığı tetikliyorlar. Buğday ihracatını bloke ederek, Ukrayna’daki buğday deposunu yok ederek dünyada açlığı kışkırtıyorlar. Yaptırımları suçlamayı bırakın, gıda kıtlığına neden olan Rus ordusudur” diyen Borrell özellikle de Afrika’nın büyük bir endişe kaynağı olduğunu çünkü yaklaşan gıda krizinin özellikle de Afrika’yı etkileyeceğini vurguladı.
