Soğuk Savaş yıllarında, Doğu Bloku’nda her şeye hâkim olan devlet, uzun yıllar futbola da hâkim oldu. Devletin tam desteğini ardına alan özellikle başkent kulüpleri şampiyonluklara ambargo koydu. 1990’lı yıllarda Doğu Bloku’nun çökmesiyle başlayan süreçte, devletin kulüpler üzerindeki hâkimiyeti çözülmeye başladı. Yıllarca tek şampiyon olarak öne çıkan devlet destekli kulüpler yeni süreçte ekonomik kriz yaşarken, zenginler tarafından satın alınan adı-sanı duyulmamış takımlar şampiyonluk yolunda favori oldular.
Bu takımlardan biri de son 5 yılın Bulgaristan şampiyonu PFC Ludogorets Razgrad. Sofya kulüplerinin ligde olan hâkimiyetine son veren Ludogorets, 6. şampiyonluğa koşar adım ilerliyor. Ludogorets’in hikâyesine başlamadan önce Bulgaristan futboluna damga vuran Sofya takımlarına bir göz atalım.
Başkentin köklü kulüplerini solladı
5 Mayıs 1948’de kurulan CSKA Sofya, uzun yıllar Bulgaristan futboluna damga vurdu. Sofya’nın bir diğer güçlü takımı Levski’nin ‘halkın takımı’ olarak görüldüğü başkentte, CSKA ise ‘devlet takımı’ olarak bilindi. Ligi 31 kez şampiyon olarak tamamlayan ve lakabı ‘Askerler’ olan CSKA Sofya, 20 kez Bulgaristan kupasını 4 kez ise komünist dönemde yapılan Sovyet Ordu Kupasını kazandı. Bulgar futbolunun önemli isimleri Kostadinov, Stoichkov, Letchkov, Martin Petrov ve Dimitar Berbatov CSKA Sofya’nın yetiştirdiği isimlerdi. 24 Mayıs 1914’te bir grup öğrenci kurulan Levski Sofya ise adını kurucusu Vasil Levski’den aldı. İlk şampiyonluğunu 1933’te yaşayan ekip, 26 kez ligi zirvede bitirdi.
Bulgaristan ligini uzun yıllar bu iki başkent ekibi sırtlarken, son yıllarda hiç hesapta olmayan bir takım şampiyonluklarda söz sahibi. O da PFC
Ludogorets Razgrad…
Ludogorets’in kaderi 2010 yılında milyarder müteahhit Kiril Domuschiev tarafından satın alınmasıyla değişti. Hızlı bir CSKA Sofya taraftarı olarak bilinen Kiril Domuschiev, Ludogorets’i satın aldığında takım 2. ligde mücadele ediyordu. Mazisi 2001’de başlayan Ludogorets, ilk kez çıktığı 2. ligde mücadele ettiği yıl Domuschiev tarafından satın alınınca hiç hayal etmediği bir bütçenin de sahibi oldu. Paranın gücüyle 2. ligdeki ilk yılında mutlu sona ulaşıp Bulgaristan 1. Ligi’ne yükseldi.
Avrupa’da da adından söz ettiriyor
İlk kez 2011-12 sezonunda 1. Ligde mücadele eden Ludogorets, sezon sonunda sürpriz şekilde şampiyon olurken, başarısına Bulgaristan Kupası’nı da ekliyordu. Maddi kaynakları diğer kulüplerden oldukça fazla olan Ludogorets, paranın gücüyle Bulgaristan ligi için kalburüstü sayılacak oyuncuları kadrosuna kattı. Böylece 5 yıl üst üste ligde şampiyonluğu kimseye kaptırmadı.
Ludogorets, ligde şampiyonluklara ambargo koyarken Avrupa kupalarında da adından söz ettiren bir kulüp oldu. Son 4 yılda 3 kez Şampiyonlar Ligi gruplarına kalıp, UEFA Avrupa Ligi’nde gruptan çıkmayı başardı. 2014’te UEFA Avrupa Ligi’nde son 16 takım arasına adını yazdırırken, her iki maçta da İtalya’nın güçlü temsilcisi Lazio’yu yenmesi Avrupa’da gündem olmuştu. Bu sezon ise Şampiyonlar Ligi’nde grubu 3. sırada tamamlarken, deplasmanda PSG ile berabere kalarak sürpriz yaptı. Ludogorets, UEFA Avrupa Ligi, ikinci turunda Danimarka’nın FC Kopenhag takımına elendi.
Kadrosunda 17 yabancı oyuncu bulunduran Ludogorets’in piyasa değeri 43 milyon Euro. Ligin en değerli ikinci takımı CSKA Sofya’nın toplam değeri 16 milyon Euro olurken, aradaki büyük fark Ludogorets’in neden son 5 yılın şampiyonu olduğunu açıklıyor. Ludogorets’in 17 lejyonerinden 10’u Brezilyalı. İlginç olan ise bu futbolculardan 7’sinin ’çifte vatandaşlık’ yoluyla Bulgaristan pasaportu taşıyor olmaları.
Lejyonerler takımı
Ligde bir maçı eksik olmasına rağmen 21 haftada 56 puan toplayan Ludogorets, en yakın takipçisi Levski Sofya’nın 11 puan önünde rahat bir şekilde liderliğini sürdürüyor. Rumen santraforu Claudiu Keseru attığı 13 golle takımın en skorer ismi. Brezilyalılarından Mercelinho 10 gol, Wanderson 9 gol ve Jonathan Cafu 8 gol attı. Bu sezon ligde atılan gollerin tamamında yabancı oyuncuların imzası var. Bulgar oyuncular henüz takım adına ligde gol atamadı.
Ludogorets örneğini daha önce Rusya’da Zenit Petersburg ve Rubin Kazan, Ukrayna’da Shakhtar Donetsk, Romanya’da CFR Cluj ile gördük. Bu takımlar devletin elini başkent takımlarından çekmesiyle zenginler tarafından satın alınarak, şampiyonluğa ulaştılar. Ludogorets bu şekilde devam ederse uzun yıllar şampiyonluğu kimseye kaptırmayacak gibi görünüyor. Kadro kalitesi ve oyuncularının toplam değeri bu tezi doğrulayan en önemli kanıt.
