“5 sene yabancı oyuncu girişini yasaklayalım. Altyapıları organize edelim.”
Bu söz yaklaşık 20 yıldır Fenerbahçe başkanlığını yapan Aziz Yıldırım’a ait. Aziz Yıldırım’ın çeyrek asra yaklaşan başkanlığı döneminde, Fenerbahçe altyapısından hiçbir oyuncu A takıma yükselip, takımının başarısı için ter dökmedi. Altyapıdan nadir yetişen oyuncular ise şans tanınmadığı için başka takımların yolunu tuttu.
Altyapıya gerekli önemi vermemek Türk takımlarının müzmin hastalığı. Türk futbolunun lokomotif kulüpleri başarıyı başkasının yetiştirdiği futbolcuları astronomik ücretlerle transfer etmekle yakalarken, Avrupa’nın devleri altyapıyı asla ihmal etmiyor.
Gençlerbirliği de olmasa
Süper Lig’de mücadele eden 18 takıma yakından baktığımızda altyapıya önem veren takım sayısı bir elin parmaklarına ulaşmıyor. Yakın zamanda başkanı İlhan Cavcav’ı kaybeden Gençlerbirliği, altyapıdan yetişme oyunculara en fazla şans tanıyan takım. Fenerbahçe, Galatasaray, Beşiktaş ve Trabzonspor gibi her sene şampiyonluk mücadelesi veren büyük takımlarsa altyapıyı adeta yok sayıyor. Galatasaray’da altyapıdan yetişip forma giyen sadece Sabri Sarıoğlu ve Semih Kaya, Beşiktaş’ta ise sadece Necip Uysal bulunuyor.
“5 sene yabancı oyuncu girişini yasaklayalım” diyen Aziz Yıldırım’ın Fenerbahçe’sinde ise altyapıdan yetişip A takım için ter döken hiçbir oyuncu bulunmuyor. Aziz Yıldırım döneminde altyapıdan yetişen kaleci Volkan Babacan (2006-10) Fenerbahçe’de forma bulamayıp kulüpten koparken, Başakşehir’de ortaya koyduğu performansla A Milli Takımı’nın değişmez kalecisi oldu.
Trabzonspor ‘Karadeniz Fırtınası’ olup eserken, kadrosunda yer alan oyuncuların tamamına yakını ‘yerli’ ve altyapıdan yetişen oyunculardı. Trabzonspor, özünden kopup başarıyı dışarıdan ithal oyuncularla aramaya başlayınca, esen fırtınadan eser kalmadı.
İspanyol devleri altyapıyı ihmal etmiyor
Başarıyı altyapıyla yakalayan kulüplerin başında Barcelona geliyor. Dünyaca ünlü La Masia’dan yetişen yıldızlar A takımın başarısında önemli rol oynuyor. La Masia yok sayılsa bugün Avrupa’da esen Barcelona fırtınası cılız bir rüzgârdan ibaret olur.
Transfer piyasasının bir numaralı aktörü Real Madrid de, devasa yıldızları kadrosuna katarken altyapıdan A takıma oyuncu kazandırmayı ihmal etmiyor. Madrid’in meşhur beşlisi, Emilio Butragueno, Martin Vazquez, Miguel Pardeza, Manuel Sanchis ve Michel, Real Madrid altyapısının ürünleri olarak takımı 1985-1990 yılları arasında üst üste beş La Liga şampiyonluğuna taşıdılar ve bu esnada 2 adet de UEFA Kupası zaferi tattılar.
Avrupa futbolu Ajax’ın izinden gidiyor
Hollanda futbolunun lokomotifi Ajax, son yıllarda sekteye uğramış olsa da altyapıdan yetiştirdiği futbolcularla adını duyurdu. Bugün Hollanda Eredivisie’de (1. Lig) top koşturan futbolcuların yüzde 30’unun yolu Ajax’ın altyapı akademilerinden geçmiş. Bayern Münih’in başarı formülü basit; rakiplerinin yıldız oyuncularını satın almak. Ancak Bayern Münih, rakiplerinin yıldızlarını alırken, altyapıyı ihmal etmiyor.
Portekiz’de FC Porto isimsiz olarak aldığı futbolcuları yıldızlaştırıp satmakla, Sporting Lizbon ise altyapıdan yıldız yetiştirmekle ünlüdür. Portekiz’in medar-ı iftiharı olan büyük yıldızların kökeni genellikle Sporting Lizbon’dur. İngiltere’de ise altyapıdan yıldız çıkarmada dev kulüpler değil Southampton adı öne çıkyor. Fransa’da ise yıldız oyuncu yetiştirmede Fransa Futbol Federasyonu’nun ülke çapında açtığı 12 akademiden biri olan Clairefontaine karşımıza çıkıyor.
Alex Ferguson’la M United 1990’lı yıllarda Premier Lig ve Avrupa’ya damgasını vururken, başarıda altyapıdan gelen David Beckham, Ryan Giggs, Paul Scholes, Gary Neville, Phil Neville, Nicky Butt’ın büyük emeği vardı.
Ünlü kulüpler ve altyapılarından yetişen ünlü oyuncular
Barcelona: Guillermo Amor, Carles Busquets, Josep Guardiola, Alberto Ferrer, Xavi, Andres İniesta, Gerard Pique, Victor Valdes, Carles Puyol, Sergio Busquets, Lionel Messi, Cech Fabregas
Ajax: Johan Cruyff, Denis Bergkamp, Edgar Davids, Wesley Sneijder, Daley Bilind, Jan Verthongen, Patrick Kluivert
Bayern Münih: Philipp Lahm, David Alaba, Thomas Müller, Holger Badstuber, Bastian Schweinsteiger, Toni Kroos
Sporting Lizbon: Luis Figo, Cristiano Ronaldo, Nani, Simao, Ricardo Quaresma Joao Moutinho, Miguel Veloso
Schalke 04: Manuel Neuer, Benedikt Höwedes, Mesut Özil, Julian Draxler, Max Meyer, Felix Platte, Leroy Sane
Real Madrid: Raul, Guti, İker Casillas, Juan Mata, Roberto Soldado, Alvaro Morata, Dani Carvajal, Jese Rodriguez, Emilio Butragueno, Martin Vazquez, Miguel Pardeza, Manuel Sanchis, Michel
Southampton: Adam Lallana, Gareth Bale, Alex Oxlade- Chamberlain, Thoe Walcott, Luke Shaw
Clairefontaine: Nicolas Anelka, Hatem Ben Arfa, Sebastien Bassong, Abou Diaby, William Gallas, Louis Saha, Thierry Henry
Anderlecht: Vincent Kompany, Romelu Lukaku, Dries Mertens, Youri Tielemans
Dinamo Zagreb: Luka Modriç, Dejan Lovren, Alen Haliloviç, Milan Badelj
Olympique Lyon: Karim Benzema, Loic Remy, Alexandre Lacazette, Nabil Fekir
Liverpool: Steven Gerrard, Wayne Rooney, Jamie Carragher, Raheem Sterling, Suso
Manchester United: David Beckham, Ryan Giggs, Paul Scholes, Gary Neville, Phil Neville, Nicky Butt, Chris Smalling
