Birleşmiş Milletler’in en üst mahkemesi olan Uluslararası Adalet Divanı (UAD), Filistin halkına yönelik “acil risk” gerekçesiyle İsrail’in Refah’taki askeri saldırılarını ve diğer eylemlerini derhal durdurması gerektiğine hükmetti.
Lahey’de bulunan Uluslararası Adalet Divanı (UAD), Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi’nin Gazze Şeridinde uygulanmasına ilişkin davada (Güney Afrika – İsrail) Güney Afrika tarafından 10 Mayıs 2024 tarihinde yapılan acil tedbir talebine ilişkin kararını bugün verdi.
Uluslararası Adalet Divanı Başkanı Nawaf Salam, UAD’nin 13’e 2 oyla İsrail’in Refah’taki askeri saldırılarını ve diğer eylemlerini derhal durdurması gerektiğine hükmettiğini açıkladı.
UAD, İsrail’in son bir ay içinde alınan tedbirlerle ilgili bir rapor sunmasına hükmetti. Mahkeme ayrıca İsrail’in Refah sınır kapısını insani yardım için açmasına ve İsrail’in müfettişlerin Gazze şeridine erişimini sağlamasına hükmetti.
Kararın İngilizce tam metnine buradan ulaşabilirisiniz.
UAD’nin kararını okuyan mahkeme başkanı Nawaf Salam, Mart ayında mahkeme tarafından alınan geçici tedbirlerin kuşatma altındaki Filistin bölgesinde şu anki durumu tam olarak ele almadığını ve yeni bir acil durum emri için koşulların yerine getirildiğini söyledi ve “İsrail Refah’taki askeri saldırısını derhal durdurmalıdır” dedi.
İsrail hükümet sözcüsü Cuma günkü karar öncesinde yaptığı açıklamada “Dünya üzerindeki hiçbir gücün İsrail’i vatandaşlarını korumaktan ve Gazze’de Hamas’ın peşine düşmekten alıkoyamayacağını” söyledi.
İsrail bu ay güneydeki Refah kentine saldırı başlatarak yüz binlerce Filistinliyi, 2,3 milyonluk nüfusun yaklaşık yarısının sığınağı haline gelen kentten kaçmaya zorladı.
Güney Afrika, acil ateşkes istedi
Güney Afrika, İsrail’in saldırılarını sürdürdüğü Refah kenti de dahil olmak üzere “Gazze Şeridi’ndeki askeri operasyonlarını durdurması” ve insani yardımın erişimini kolaylaştırması için 10 Mayıs’ta Uluslararası Adalet Divanı’na acil tedbirler alınması talebiyle başvuruda bulunmuştu.
Mahkeme, Ocak ayında verdiği oldukça sert bir kararla İsrail’in Gazze’de soykırım eylemlerini önlemek için elinden gelen her şeyi yapmasını emretmiş ancak çatışmaların durdurulması emrini vermekten kaçınmıştı.
Güney Afrika, İsrail’in Refah’taki son operasyonunun sahadaki durumu değiştirdiğini ve mahkemeyi yeni acil tedbir emirleri vermeye zorlaması gerektiğini savunuyor.
Devletler arasındaki anlaşmazlıkları yargılayan UAD’nin kararları bağlayıcı olmasına rağmen bunları uygulatma yetkisi bulunmuyor. Örneğin, UAD Rusya’ya Ukrayna’yı işgalini durdurma talimatı vermiş ama bir sonuç elde edememişti.
Güney Afrika İsrail’i soykırımla suçluyor
Geçen hafta yapılan duruşmalarda Güney Afrika, İsrail’in Gazze’de yaptığı “soykırımın”, Refah’a yönelik saldırısıyla “yeni ve korkunç bir aşamaya” ulaştığını iddia etti. Güney Afrika’nın avukatlarından Vaughan Lowe, Refah operasyonunun “Gazze’nin ve Filistin halkının yok edilmesinde son adım” olduğunu savundu.
İsrail’in avukatları Güney Afrika’nın davasının gerçeklikten “tamamen kopuk” olduğunu ve ihlal etmekle suçlandığı 1948 BM Soykırım Sözleşmesi ile “dalga geçtiğini” söyledi.
İsrail’in üst düzey avukatı Gilad Noam, “Bir şeyi tekrar tekrar soykırım olarak adlandırmak onu soykırım yapmaz. Bir yalanı tekrarlamak onu doğru yapmaz. Ortada trajik bir savaş var ama soykırım yok” dedi.
İsrail birlikleri bu ayın başlarında Refah’ın bazı bölgelerine kara saldırısı başlatarak, en iyi müttefiği ABD de dahil olmak üzere uluslararası topluma meydan okudu. BM verilerine göre 800 binden fazla Gazzeli Refah’tan sürüldü.
