TR724 ÖZEL | OĞUZ AYAR
Türkiye ithal ilaçlarda büyük bir sorunla karşı karşıya. Sağlık Bakanlığı’nın döviz kurunu 7.86 TL’den belirlemesine karşın, euronun piyasada 18,30 liradan alıcı bulması sektörü derinden etkiledi. İlaç ithal eden firmalar, ilaç girdisini durdurdu. Durum böyle olunca eczane rafları boş kaldı. Migren, mide, romatoloji, doğum kontrol ve kanser ilaçlarına ihtiyaç duyan hastalar, eczane ezcane ilaç arıyor. Depolarda da ilaç olmadığı için hastalar son bir aydır mağduriyet yaşıyor. İthal ilaç şirketleri, Sağlık Bakanlığı’nın döviz kurunda düzenleme yapmasını bekliyor.
Artan döviz kuru ve planlama hataları bu kez de sağlık sektörünü vurdu. Doktorların hastalarına kullanmaları için yazdığı ilaçlar eczane raflarında bulunamıyor. Hastalar ve yakınları, kurdan dolayı eczacıları ilaç stoklamakla suçlarken, eczacılarda ilaç temininde ciddi sorunlar yaşadıklarına dikkat çekiyor. Kendilerinin de depolarda ürün bulmakta zorlandıklarına vurgu yapıyor.
Tr724’ün ulaştığı bilgilere göre; son bir aydır 300’e yakın ilacın temininde ciddi sorunlar yaşanıyor. Özellikle tansiyon, diyabet, migren, çocuk öksürük şurupları, antibiyotik, hormon, doğum kontrol, kanser, psikiyatrik ve romatoloji gibi hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçlar Türkiye’de bulunamıyor. Artropan, Lucrin, Sandimmun, Galvus Met başta olmak üzere yüzlerce ilaç, yaklaşık bir aydır raflara konulamıyor. Eczacılar her sabah ithal ilaç tedariği sağlayan ana firmalarla irtibata geçerek, ilaçların temini noktasında destek bekliyor. Ancak tedarikçi firmalar ise söz konusu ilaçların depolarında bulunmadığı yönünde bilgilendirmede bulunuyor.
Tr724’e bilgi veren sağlık görevlileri, Türkiye’de ilaç fiyatlarının yılda bir kez güncellendiğini, ilaçlarda uygulanan bir yıllık sabit kurun da yıl içerisinde ilaç krizini ortaya çıkardığının altını çiziyor. Geçen yıl yaşanan salgın hastalık nedeniyle bazı ilaçların satışlarında sorunların yaşandığını belirten sağlık çalışanları, 2022 ilaç üretim planlamalarının bir önceki yıl baz alınarak hesaplandığından erişimlerde sorunların oluştuğunu aktarıyor. Son bir yıl içerisinde Türk lirasının dolar ve euro karşısında da ciddi değer kaybettiğinin altını çizen uzmanlar, şunları anlatıyor: “Bir önceki dönem olarak Sağlık Bakanlığı ilaç kurunu 7,86 lira olarak belirledi. Ancak bakanlığın verileri ile gerçekler uyuşmuyor. Şu anda bir lira 18,30 TL’ye tekabül ediyor. Yeni bir anlaşma sağlanmadığı müddetçe ilaç krizi derinleşerek devam edecek gibi görülüyor. Çünkü ithal ilaç getiren firmalar, maliyetin altına girmek istemiyor. SGK’da kur fiyatlarında ciddi bir artış yapmak istemiyor. Eğer ki iki taraf ortak bir noktada buluşmazsa bundan vatandaşlar zarar görecek.”
Uzmanlara göre; Sağlık Bakanlığı ilaçların tüketiciye uygun şartlarda ulaşabilmesini sağlamak amacıyla azami fiyat belirlemesinde bulunuyor. İlaç fiyatları belirlenirken de Avrupa Birliği üyesi on ülke kaynak ülke olarak belirleniyor. Kaynak ülkelerin ilaçlarda uyguladığı referans fiyatları depoculara satış fiyatı olarak yansıtılıyor.