HABER ANALİZ | YUSUF DERELİ
TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu’nun, para politikasını belirlerken çekirdek enflasyona ‘ağırlık’ verileceğine dair açıklaması piyasaları hareketlendirdi. Kavcıoğlu, küresel merkez bankacılığında, para politikası duruşu belirlenirken, para politikasının etkisi dışında olan kısa vadeli arızi unsurlardan arındırılmış çekirdek enflasyon göstergelerinin esas alındığını söyledi. Kavcıoğlu, “Bizim de para politikamız Dünya ile birlikte beklenen enflasyon ve çekirdek enflasyonu takip etme yönünde” dedi.
Kavcıoğlu’nun açıklamaları sonrası Dolar 8,34’ten 8,45’in üzerine tırmanırken, Euro da 2 hafta sonra 10 lirasının üzerini gördü.
TCMB Başkanının görevi ülkenin ulusal parasının değerini korumak. Ancak sorun şu ki Şahap Kavcıoğlu konuştukça TL değer kaybediyor. Prof. Dr. Yalçın Karatepe bu noktaya dikkat çektiği paylaşımında, “Bir MB Başkanı konuştuğunda değerini korumakla yükümlü olduğu ulusal para hızla değer kaybediyorsa, asıl sorun yönetimden kaynaklanıyor demektir.” ifadelerini kullanıyor.
FAİZİ ARTIRMAMAK İÇİN SÖYLEM DEĞİŞTİRDİ
Peki döviz kuru Kavcıoğlu’nun açıklamaları sonrasında neden yükseldi?
Şahap Kavcıoğlu bugüne kadar politika faizi konusunda yaptığı bütün açıklamalarda ‘pozitif reel faiz’ vurgusu yaptı. Politika faizinin her zaman enflasyonun bir tık üzerinde olacağı açıklandı. Ancak enflasyon yüzde 19,25 olup, politika faizinin üzerine çıkınca söylem değişti. Kavcıoğlu, ‘çekirdek’ enflasyonu dikkate alacaklarını anlattı.
Normal şartlarda bırakın faiz indirimini, artış bile zorunluydu. Ancak ‘Erdoğan’ korkusu nedeniyle artış yapmak yerine, ‘çark’ etmeyi tercih etti.
Bugüne kadar ‘çekirdek’ enflasyonu ağzına almayan Kavcıoğlu’nun, enflasyon oranı politika faizini geçince yaptığı açıklamalar samimi olmaktan uzak. Kavcıoğlu, politika faizini artırmamak için ‘çekirdek’ enflasyona sığınıyor.
MB, 23 Eylül’deki PPK’da ‘çekirdek’ enflasyonu dayanak yaparak politika faizinde indirime gidebilir mi, göreceğiz…
MAHFİ EĞİLMEZ: MERKEZ BANKASI AÇIKLAMA YAPMALI
Şahan Kavcıoğlu’nun açıklamalarından da anlıyoruz ki politika faizinin artırılması seçeneği masada yok. 23 Eylül’de yapılacak PPK toplantısında MB’nın önünde iki seçenek var; ya pas geçilecek ya da faiz 50 baz puan bile olsa indirilecek.
İktisatçı Mahfi Eğilmez, dolardaki yükselişi şöyle açıklıyor; “Merkez Bankası Başkanı bu açıklamayla önümüzdeki dönemde yüzde 19 olan politika faizini yüzde 19,25 olan TÜFE’ye göre değil de yüzde 16,76 olan çekirdek enflasyona göre ayarlayacağını kastetmişse ya da böyle anlaşılmışsa piyasanın faiz indiriminin kurları yükselteceği düşüncesiyle dövize yönelmesi ve TL’nin değer kaybetmesi doğaldır.
Kurlara baktığımızda piyasanın bu açıklamayı önümüzdeki dönemde faiz indirimi yapılacağı şeklinde yorumlamış olduğu anlaşılıyor. Amaç bu değilse yeni bir açıklama yapılması gerekir.”
Merkez Bankası’nın bu konuda açıklama yapacağını sanmıyorum. Zira plan tam olarak bu gibi görünüyor. Erdoğan ısrarla ‘faizlerin indirilmesi’ gerektiğini söylüyor. Şahap Kavcıoğlu’nun değişen söylemlerinden, Erdoğan’ın baskısına daha fazla dayanamadığı anlaşılıyor.
BURAK ARZOVA: SON ÇEYREKTE FAİZ İNDİRİMİ BEKLENİYOR
Ekonomist Prof. Dr. Burak Arzova’da konuyla ilgili şunları söyledi: “Şahap Kavcıoğlu’nun konuşması doların tırmanmasının temel sebebi. MB Başkanı Kavcıoğlu, reel faiz hesaplamasında beklenen enflasyon ve çekirdek enflasyona vurgu yaptı. Beklenen enflasyona vurgu yapılarak buna göre faiz belirlenecekse MB’nin beklenen enflasyonu yüzde 14,2. En son açıklanan OVP’de ise bu oran yüzde 16,2’ye yükselmişti. Buradan çıkan sonuç şu; MB kendinden aslında en baştan beri beklenen faiz indirimini gerçekleştirecek. Dolayısıyla bu beklenen enflasyon esas alınarak bir reel faiz hesaplamasına gidilirse muhtemelen son çeyrekte bir faiz indirimi bekleniyor. O nedenle piyasalar endişeye kapıldı, bu da doları yukarıya doğru itti. Türkiye gibi bir ülkede gerçek enflasyonun dikkate alınması gerektiğini söylüyorum.”
