İstanbul Kültür Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sinan Alçın, koronavirüste yeni dalgalar olmasa bile, pandemik krizin ülke ekonomilerinde yol açtığı etkinin güçlü bir yıkıcılıkta olacağını söyledi.
Alçın, “Koronavirüs nedeniyle sektörlerin toparlanması 10 yılları alacak. İşsizlik yükselecek. Yoksulluk artacak. Dünya genelinde eşitsizlik ve ülkelerde de de daha otoriter yönetimler göreceğiz.” ifadelerini kullandı. İşsizliğin mart ayında yüzde 20’yi görebileceğini Türkiye ekonomisinin ikinci çeyrekte yüzde 10 küçüleceğini anlatan Alçın, “Türkiye’nin de içinde bulunduğu gelişmekte olan ülkeler için en iyi senaryoda bile toparlanmanın yıl sonunu bulacağını söylemek gerekiyor. Türkiye için en iyi toparlanma U tipi olabilir.” diye konuştu.
SONUÇLARI İTİBARİYLE BÜYÜK BUHRAN’A BENZİYOR
Cumhuriyet Gazetesi’nden Şehriban Kıraç’a konuşan Sinan Alçın’ın açıklamalarından satır başları şöyle: “Ortaya çıkış biçimiyle değil ama sonuçları açısından Pandemik Kriz muhtemelen 1929 Dünya Ekonomik Buhranına büyük benzerlikler gösterecek. 1929 Buhranı ve devamındaki on yıl boyunca ABD ve Avrupa’da işini kaybedenlerin sayısı 50 milyonu aşmıştı. Pandemik Krizin ekonomilerde ilk anda üç etkiye görünür olduğunu söyleyebiliriz: Üretimde ani duruş, tedarik zincirinde kopma ve yaygın istihdam kayıpları…”
İLK ETKİ İMALAT FELCİ
“Pandemik Krizin ilk etkisi “imalat felci” oldu. Bizim için de Pandemik Krizin üretimde ki şok duruş etkisi için milat 15 Mart. 13 Mart Cuma günü işyerinin kapısını pazartesi tekrar açmak üzere kilitleyen çoğu işletme bir anda hazırlıksız biçimde kapanma ile yüzleşti. Özellikle perakende satış ve diğer hizmet alanları krizden ilk etkilenen sektörler oldu.”
MART RAKAMLARI AÇIKLANDIĞINDA GÖRECEĞİZ
“Pandemik krizin Türkiye’de işsizliğe etkisini yoğunluklu olarak mart ayı rakamları açıklandığında öğreneceğiz. Hali hazırda elimizde ocak ayı verisi var. Oradaki yüzde 13,8’lik işsizliğin Mart ayında yüzde 20’yi görmesi olası. Nisan ayında mecliste kabul edilen “ücretsiz izin” uygulaması muhtemelen işsizlik rakamlarında bir tür fren etkisi oluşturacaktır.
U TİPİ TOPARLANMA
“Pandemik Kriz, masa üzerindeki tüm senaryolar dikkate alındığında, her ülkede Çin’de şuan yaşanmakta olan V tipi toparlanmanın mümkün olamayacağını gösteriyor. Türkiye’nin de içinde bulunduğu gelişmekte olan ülkeler için -en iyi senaryoda bile- toparlanmanın yıl sonunu bulacağını söylemek gerekiyor. Yani bizim için en iyi toparlanma U tipi olabilir.”
EŞİTSİZLİK ARTACAK
“Neticede pandemide yeni dalgalar olmasa bile, Pandemik Krizin ülke ekonomilerinde yarattığı etki güçlü bir yıkıcılıkta olacak. Birçok ülkede hizmet sektörünün pandemiden öncesine dönüşü belki 10 yılı alabilecekken, sanayisi felce uğrayan ülkelerde de hızlı bir yoksullaşma ve bağımlılık göreceğiz. Pandemik kriz sonrası global ölçekte işsizlik beklentisi 500 milyona kadar erişirken bu 1929 Buhranının 10 katı bir büyüklüğe işaret ediyor. Dünya genelinde eşitsizlik ve ülkelerde de de daha otoriter yönetimler göreceğiz.”
KALICI İŞSİZLİKLE KARŞI KARŞIYAYIZ
“İkinci çeyrekte ülke ekonomisinde yüzde 10’luk küçülme beklentim var. Yılı ise yüzde 3.5 civarı küçülmeyle tamamlayabiliriz. Pandemide yeni dalgaların olmaması durumunda 2021 yılında genel toparlanma görebiliriz. Hizmet sektörü başta olmak üzere tüm sektörlerde kalıcı bir işsizlikle karşı karşıyayız. Yıl sonu enflasyon tahminimi şimdilik koruyorum: yüzde 11.”
