HABER-YORUM | EFE YİĞİT
Dünya Kupası’nda sadece futbolcular arasında rekabet yaşanmayacak. Takımların formalarına sponsor olan markalar arasında da dev bir rekabet olacak. Mücadelede iki marka öne çıkıyor; Alman Adidas ve ABD’li Nike. 2014 Dünya Kupası’nda kazanan Adidas olmuştu. Pazar payını arttırmak için her iki markada özellikle futbola büyük yatırım yapıyor. Ünlü futbolcularla sponsorluk anlaşması imzalayıp, milyonlarca dolar ödüyorlar. Bunun karşılığını ise onbinlerce ürün satarak kat be kat geri alıyorlar.
Futbol sahalarını aratmayan Adidas – Nike rekabetine bakmadan önce iki markanın tarihine kısa bir yolculuk yapalım.
Adidas’ın serüveni 1920’li yıllara kadar uzanıyor. Herzogenaurach kasabasında yaşayan iki kardeş olan Adolf (Adi) ve Rudolf (Rudi) Dassler kardeşlerin spor ayakkabı üretme hayalliyle işe koyulup Dassler Kardeşler Spor Ayakkabı Fabrikasını kurarlar. Kısa sürede işlerinde başarılı olan Dassler kardeşlerin işleri rayına oturur. 1936 Berlin Olimpiyatlarında 4 altın madalya kazanan ABD’li atlet Jesse Owens’ın Dassler kardeşlerin ürettiği spor ayakkabılarını giymesi ünlerini arttırır. Ancak işlerin artması iki kardeşin arasını açar. Rudi ayrı bir şekilde kendi ayakkabılarını üretmeye başlarken Adi’de kaldığı yerden devam etmiştir. Sonunda iki kardeş de rekabeti artırır ve Adi 18 Ağustos 1949’da adını “Adidas AG” olarak kaydettirir aynı dönem 13 işçiyle işe başlayan Rudi ise Puma markasını kaydettirir. Dassler kardeşler birbirlerine küs ölürler.
Nike ya da Zafer!
Nike ise bir spor koçunun öğrencileri için daha iyi bir spor ayakkabı arama çabasından doğmuş. Temelleri Stanford Üniversitesinde eğitim gören Phil Knight tarafından 1972 yılında atıldı. Adını Yunan mitolojisinde ki zafer tanrıçasından alır. Yunanca telafuzu ile ‘Nee-Key’dir, anlamı ise zafer demektir. Nike’ün ünlü “Swoosh” sembolü ise Carolyn Davidson isimli bir üniversite öğrencisi tarafından 35 dolara çizilmiştir. Fakat bu simgenin olağanüstü başarısı nedeniyle daha sonra kamuoyuna açıklanmayan bir miktarda şirket hissesi, Carolyn’e verilir.
Adidas uzun yıllar piyasada tek başına olmanın avantajını kullanmıştır. Adidas – Nike rekabeti 1994’te başladı.. Futbola ve basketbola ciddi yatırım yapan her iki marka için Dünya Kupası ayrı bir önem taşıyor. Kupayı kazanan takımın forması daha çok satıyor. Bu da sponsor firma için daha çok gelir anlamına geliyor.
2014 Dünya Kupası’na katılan 32 takımdan 10’u Nike, 9’u ise Adidas formalarını giymişti. 8 takımın üzerinde ise Puma formaları vardı. Yarı finalde kalan takımlardan Almanya ve Arjantin Adidas, Brezilya ve Hollanda Nike giyerken, finali iki Adidas’lı Almanya ve Arjantin oynamıştı. Brezilya’da sadece Almanya şampiyon olmamış, marka savaşında Adidas’ta kazanan olmuştu.
32 takım 9 farklı marka giyecek
Rusya’da mücadele eden 32 takım 9 farklı marka tarafından üretilen formaları giyecek. Üstünlük 12 takımın formasını giydiren Adidas’ta bulunuyor. 10 takım Nike formasıyla sahaya çıkarken, Brezilya’da 8 takıma sponsor olan Puma Rusya’da sadece iki takımın marka sponsoru olacak. Puma, 2006 Dünya Kupası’nda 12 takıma sponsor olarak Adidas ve Nike’i geride bırakmıştı. Kupayı Puma giyen İtalya kazanmıştı. Ancak son yıllarda rekabette Puma geride kalırken, Adidas – Nike arasında amansız mücadele devam ediyor. Yıldız oyunculardan Neymar ve Cristiano Ronaldo Nike giyerken, Messi Adidas formasıyla sahaya çıkacak.
Kupa öncesi en sürpriz forma satışına ise Njerya imza attı. Büyük beğeni toplayan Dünya Kupası formaları sadece 3 dakika içinde tükendi. Nike mağazalarının önünde büyük kuyruklar oluştu. 3 dakikada 3 milyon Nijerya forması satılırken, Nike’in bir günlük hasılatı 225 milyon dolar oldu.
Adidas (12): Arjantin, Belçika, Kolombiya, Mısır, Almanya, İran, Japonya, Meksika, Fas, Rusya, İspanya, İsveç
Nike (10): Avustralya, Brezilya, Hırvatistan, İngiltere, Fransa, Nijerya, Polonya, Portekiz, Suudi Arabistan, Güney Kore
New Balance (2): Kosta Rika, Panama
Puma (2): İsviçre, Uruguay
Umbro (2): Peru, Sırbistan
Errea (1): İzlanda
Hummel (1): Danimarka
Romai (1): Senegal
Uhlsport (1): Tunus
Listede ABD yok.