HABER İNCELEME | YUSUF DERELİ
Bir kilogram buğdayın üretim maliyeti 4,5 liraya dayandı. Adana Çiftçiler Birliği Başkanı Mutlu Doğru, “Bu girdi fiyatlarıyla ekersek 1 kg buğdayın çiftçiye maliyeti 4 lira 25 kuruş oluyor.” diyor. Ziraat mühendisi çiftçi Faik Toy’a göre ise son zamlarla maliyet 4,5 liraya ulaştı. Buğdayın üretim maliyetindeki artış un fiyatlarına doğrudan yansıyacak. Bugün ortalama 6 liradan satılan unun kilosunun gelecek yıl 10-12 liraya çıkması bekleniyor. Dolayısıyla ekmeğin fiyatı da yakın bir zamanda 4-5 lirayı bulacak.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın iddiasının aksine, devletin çiftçiye verdiği destek devede kulak bile değil. Örneğin buğday üretiminde 1 dekar için sulu tarımda gübre masrafı 800 lirayı aştı. Devletin verdiği gübre desteği yüzde 100 artmış haliyle sadece 16 lira! Sulu tarımda çiftçi 1 dekar buğday üretimi toplam 1.900 lira civarında masraf yapıyor. Peki devlet ne kadar destek veriyor; 72 TL.
AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın partisinin grup toplantısında yaptığı açıklamalar tartışmaları da alevlendirdi. Zira Erdoğan, Türk çiftçisini ‘en güçlü şekilde desteklediklerini’ söylüyordu. Erdoğan, girdi fiyatları son bir yılda katlanan ve nefes alamaz hale gelen çiftçilere, “Üreticilerden ricam tek karış boş arazi bırakmadan tarlalarını ve seralarını ekmeleri ve ahırlarını dolu tutmalarıdır.” diye seslendi.
TRAKTÖRLER HACZEDİLİYOR
AKP iktidara geldiği 2002’de çiftçinin 1 milyar TL borcu vardı. Bugün bu rakam 148 milyara çıktı. Sadece son bir yılda çiftçinin kullandığı kredi miktarı 27,2 milyar lira. Borcunu ödeyemeyen çiftçilerin traktörleri, tarım aletlerine haciz konuluyor.
AKP rejimi döneminde gırtlağına kadar borca batan Türkiye çiftçisi, tarihinin en kötü günlerini yaşıyor. Girdi maliyetleri bir yıl öncesine göre ikiye katlanmış durumda. Gübre fiyatlarının ise önü alınamıyor. Artış oranı yüzde 300’ün bile üzerinde.
Bu girdi fiyatlarıyla buğday ekersek 1 Kg buğdayın çiftçiye maliyeti 4.25 TL oluyor, hem de 1 kuruş kar etmeden..
— Mutlu Doğru (@mutludogru01) October 25, 2021
Geçen yıl gübrenin buğday maliyetindeki payı %29,6 iken, şu an %43’ü geçiyor.
Evet, durum her ülkede aynı, bize özel değil.
Ama bişeyler yapmalıyız, vakit geçiyor.. pic.twitter.com/Py0ilY1gTg
1 DEKAR ALANA 800 LİRALIK GÜBRE
Üre gübresinin 15 ayda ton fiyatı 1.800 TL’den 9 bin liraya çıktı. Artış oranı yüzde 400’den fazla. Tonu 1.000 TL’den satılan can gübre ise kur artışına bağlı olarak 5 bin 850 TL’ye fırladı.
Türkiye’de dekar başına gübre maliyeti güncel fiyatlarla 500-800 lira arasında değişiyor. Kuru tarımda 1 dekar buğday için ortalama gübre masrafı 500 lirayken, sulu tarımda rakam 800 liraya aştı.
Adana Çiftçiler Birliği Başkanı Mutlu Doğru, “Geçen yıl gübrenin buğday maliyetindeki payı yüzde 29,6 iken, şu an yüzde 43’ü geçiyor.” diyor. Acilen bir şeyler yapılması gerektiğini anlatıyor.
DEVLETİN 1 DEKARA TOPLAM DESTEĞİ 72 TL!
Tayyip Erdoğan, grup toplantısındaki konuşmasında çiftçiye verilen gübre desteğini yüzde 100 artırdıklarını söyledi. Söz konusu desteğin artırılmış hali dekar başına 16 TL! Yani devlet, çiftçinin kullandığı gübrenin 40’ta birini bile ödemiyor.
Ziraat Mühendisi ve çiftçi Faik Toy’un paylaşımına göre 1 dekar buğday için devletin çiftçiye verdiği toplam destek miktarı 72 TL. Sulu tarımda çiftçinin 1 dekar buğday için üretim maliyeti ise 1.900 lira civarında!
GÜBRESİZ TARIM SEÇENEK DEĞİL, ZORUNLULUK!
Gübresiz tarım seçenek olmaktan çıktı, zorunluluk haline geldi. Çiftçinin üretim yapabilmesi için devletin komik rakamlarla değil, güncel fiyatlar üzerinden çiftçiye acilen destek vermesi gerekiyor. Ekim zamanı geldi, çiftçiler acilen dekar başına en azından 250 TL’lik bir gübre desteği bekliyor.
Eğer söz konusu destek verilmezse çiftçiler gübresiz ekim yapmak zorunda kalacak. Ya da kullanması gereken gübrenin yarısını atacak. Bu da verimliliğin azalması, rekoltenin düşmesi anlamına geliyor. Bu durumda da üretim azalacağı için fiyatlar katlanacak.
1 dekar 🌾buğday üretimi için bir yıllık girdi maliyetleri atışı
— Faik Toy (@faiktoy) October 27, 2021
+500TL’yi geçti
Artan devlet desteği 0 (sıfır) TL
Şimdi gelde kürek olmadan sandalı yürüt, sandalda motor da yok, yelken de yok.
Mutlu Doğru, hali hazırda bir kilo buğdayın üretim maliyetinin 4 lira 25 kuruş olduğunu söylüyor. Faik Toy ise rakamı 4,5 lira olarak hesaplıyor. Buğday maliyetinin artması doğrudan ekmek fiyatlarına yansıyacak. Eğer acilen önlem alınmaz ve çiftçi üretim için desteklenmezse, bugün kilosu 6 lira olan un gelecek yıl 10-12 liradan satılacak. 200 gramlık ekmeğin fiyatı 4-5 liraya çıkacak.
