Ekrem Dumanlı, Okuma Zamanı’nda bu hafta Türk edebiyatının önemli eserlerinden biri olan Ahmet Hamdi Tanpınar’ın “Huzur” adlı romanını değerlendirdi. Dumanlı, Tanpınar’ın edebi derinliği ve çok katmanlı yapısıyla öne çıkan bu eserinin, yazarın yaşamı boyunca yeterince anlaşılmamış olmasına rağmen, ölümünden sonra hak ettiği değeri bulduğunu belirtti.
Dumanlı, Tanpınar’ın “Huzur” romanının, dört karakter üzerinden dönemin aydınlarının içsel çatışmalarını, doğu ile batı arasındaki gelgitleri anlattığını söyledi. Ana karakter Mümtaz’ın hayatındaki zorluklar ve içsel huzursuzluklar arasında gidip gelirken, diğer karakterler Nuran, İhsan ve Suat’ın da benzer şekilde kişisel ve toplumsal huzuru aradığını ifade etti.
Tanpınar’ın diğer önemli eseri “Saatleri Ayarlama Enstitüsü” ile “Huzur” arasındaki farkları da vurgulayan Dumanlı, “Saatleri Ayarlama Enstitüsü”nün dönemin bürokrasisini ve düzenin işleyişini eleştirirken, “Huzur”un daha çok bireysel ve toplumsal huzurun peşindeki arayışı konu aldığını belirtti. Her iki eser de Tanpınar’ın derin edebi bakış açısını ve farklı konulara olan hakimiyetini gösteriyor.
Dumanlı, Tanpınar’ın “19. Asır Türk Edebiyatı Tarihi” ve “Beş Şehir” adlı eserlerine de değinerek, yazarın şehirleri tasvir ederken tarihi olayları ve kişilikleri büyük bir ustalıkla eserlerine yansıttığını vurguladı. Özellikle “Huzur” romanında İstanbul’un çeşitli semtleri, tarihi mekanları ve kültürel mirasının detaylı bir şekilde betimlendiğini belirten Dumanlı, Tanpınar’ın şehre olan derin bağlılığını ve tarihi dokuyu koruma konusundaki hassasiyetini de öne çıkardı.
Son olarak Dumanlı, Tanpınar’ın büyük bir romancı olarak insan ruhunun derinliklerini, toplumsal huzursuzlukları ve bireysel arayışları ustalıkla kaleme aldığını ifade etti. Eserlerindeki çok katmanlı yapı, okuyucunun edebi bir yolculuğa çıkmasını sağlıyor. Tanpınar’ın “Huzur” romanının, sadece bireysel değil, toplumsal huzursuzluğu da ele alan, derin psikolojik tahliller içeren bir başyapıt olduğunu belirten Dumanlı, yazarın kıymetinin zamanla daha iyi anlaşıldığını vurguladı.
Ekrem Dumanlı programın ‘Bir Film’ bölümünde Akıl Oyunları’nı ele aldı.
00:00 Giriş
00:20 Tanpınar’ın dilemması Huzur ‘Bir Kitap’ta analiz ediliyor
23:30 Bir Film’de Akıl Oyunları (Beautiful Mind) var
