Hac ve umre sevabı kazandıran iki güzel namaz: İşrak ve Kuşluk

Yorum | Cemil Tokpınar

Çok sevaplı ve bereketli olan Ramazan ayının ibadet ikliminden ne kadar istifade etsek o kadar iyidir. Çünkü bu ayda her ibadete bin kat sevap verilmektedir.

Bu ayda her günü beş vakit namaz, oruç, teravih ve mukabele ile geçirmek büyük bir kazançtır. Ayrıca her güne kuşluk, evvabin, teheccüd ve hacet namazlarını da ekleyebilirsek Kadir Gecesini yakalama ve ihya etme imkânımız da inşallah kesinleşmiş olur. Çünkü her günü değerlendiren, Kadir Gecesini de mutlaka ihya etmiş olur. Bugünkü yazımızda Ramazandaki sevap hanemizi arttırmaya vesile olacak iki namaz üzerinde durmak istiyoruz.

Şurası kesindir ki, kâmil müminler için namaz kılmak büyük bir sevdadır, delicesine bir sevgidir, hiç bırakılmayacak bir tutkudur, muhteşem bir aşktır.

İşrak ve duhâ (kuşluk) namazları da Allah’la iletişime doyamayan namaz âşıklarının çok sevdikleri ve önemsedikleri iki güzel namazın adıdır. Çünkü bu namazları da, diğer sünnet namazları öğreten ve en büyük namaz âşığı olan Peygamber Efendimiz (s.a.v.) kılmış, ümmetine öğretmiş ve faziletlerini müjdelemiştir.

Hac Sevabı Kazandıran Namaz: İşrak Namazı

Güneş doğduktan sonra hiçbir namazın kılınamadığı bir mekruh vakit vardır. İşrak namazı, bir müddet devam eden bu mekruh vakit biter bitmez kılınan namazdır. Güneş doğup ortalık aydınlanınca iki rekât olarak kılınır. Konuyla ilgili şöyle bir hadis rivayet edilir:

“Bir kimse sabah namazını cemaatle kıldıktan sonra oturup güneş doğuncaya kadar zikir ile meşgul olsa, güneş doğunca da iki rekât (işrak) namaz kılsa, bir nafile hac ve umre sevabına nail olur.” (İhyâ, c.1, s.336)

Nafile hac ve umre sevabı gibi muhteşem müjdelere nail olmak için yapılacak ibadet sadece iki rekât namaz kılmaktır. Bunun için biraz gayret etmek yeterlidir.

Zaten sabah namazını kılan ve abdestli olan bir mümin, sünnete uygun bir şekilde tesbihatını ve duasını yapar, bir miktar Kur’an, hadis veya tefsir okursa mekruh vakit çıkmış olacak, iki rekât namaz kılınca da hadiste belirtilen müjdeye kavuşmak mümkün olacaktır.

İşrak Namazının Vakti Ne Zamandır?

Güneşin doğup ortalığın aydınlanması, farklı coğrafyalara göre değişir. İşrak namazının kılınacağı vakit, Türkiye’de güneş doğduktan 45 dakika sonradır. Suudi Arabistan gibi, ekvatora yakın ülkelerde bu vakit güneş doğduktan 15-20 dakika sonra girmektedir.

Mümkünse başlangıç vaktinden itibaren 10-15 dakika içinde işrak namazı kılınmalıdır. Çünkü zaman geçtikçe kuşluk namazının vakti girecektir. İşrak ile kuşluk namazı arasında bir miktar zaman bulunması güzel olur.

Cennette Köşk Kazandıran Namaz: Duhâ Namazı

Duhâ vakti güneşin doğuşundan yaklaşık iki saat sonra giren zamana denir. Bu zaman güneşin batıya meyletmesinden az öncesine kadar devam eder. Bu zamana Türkçede kuşluk vakti denir.

Kuşluk namazı bazı hadislerde geçmektedir. Taberânî, Mu’cemü’l-Kebîr adlı eserinde Ebu’d-Derdâ yoluyla Peygamber Efendimizin (s.a.s.) şöyle dediğini naklediyor:

“Kim iki rekât duhâ namazı kılarsa o kimse gafil kimselerden olmaz. Kim duhâ namazını dört rekât kılarsa Allah’a ibadet eden kimselerden olur. Kim bu namazı altı rekât kılarsa o gün ona duhâ namazı olarak kâfi gelir. Kim yine bu namazı sekiz rekât kılarsa, Allah o kimseyi kendisine itaat eden kimselerden kabul eder. Ve kim ki bu duhâ namazını on iki rekât kılarsa Allah ona cennette bir köşk yapar. ” (et-Tahtavî: 321; Tirmizî, Vitr: 15)

Bundan başka duhâ namazı konusunda Ümmü Hâni’den “Resûlullah (s.a.v.) Mekke’nin fethi gününde sekiz rekât namaz kıldı. Bu namaz duhâ namazıydı” hadisi rivayet edilmiştir.

Ebu Hüreyre (r.a.) ise konuyla ilgili şöyle demiştir:

“Dostum Resûlullah (s.a.v.) bana üç şeyi tavsiye etti; onları ölünceye kadar bırakmam: Her aydan üç gün oruç tutmak, duhâ (kuşluk) namazı kılmak, vitir namazı kılıp da uyumak.” (Tecrid-i Sarih Tercümesi, IV, 151)

Peygamber Efendimizin (s.a.v.) her hâlini gören ve bilen Hz. Âişe Validemiz (r.a.) ise, “Resûlullah (s.a.v.) duhâ namazını dört rekât kılar ve dilediği kadar da artırırdı” şeklinde hadis rivayet etmiştir.

Kuşluk namazını dört rekât ve daha fazla kılmak müstehaptır. Bu namaz on iki rekâta kadar kılınabilir. Ayrıca “En azı iki rekât, en fazlası on iki rekât, ortası ve en faziletli olanı sekiz rekâttır” diyen âlimler de vardır.

İşrak Namazı ve Duhâ Namazı arasındaki fark nedir?

Bazı âlimler işrak ve duha namazlarının aynı olduğunu söylemişler, bazıları ise farklı olduğunu belirtmişlerdir. Bunlar nafile namazlar olduğu için her mümin kendi durumuna göre bir tercih yapabilir. Farklı olarak uygulayan kimseler, işrak namazını güneş doğduktan 45 dakika sonra kılmalı, süreyi fazla sarkıtmamalıdır. Çünkü işrak namazının vakti kısadır. Kuşluk ise, güneş doğduktan iki saat sonra başlayıp öğle namazının vaktinden 45 dakika öncesine kadar, bir görüşe göre de 15 dakika öncesine kadar kılınabilir.