TARIK TOROS | YORUM
İsmet İnönü’ye atfedilen, “Bir ülkede namuslular da namussuzlar kadar cesur olmazsa o memleket batar.” sözünün orijinali şudur: “Arkadaşlar eğer bir memlekette erbabı namus laakal, eşirra kadar sabur olmazsa, o memleket behemehal batar.”
Sadeleştirenler yaklaşık meal vermiş fakat söz güzel…
***
Miting haktır ve anayasaldır. “İşçi kesimi niye Taksim’de ısrar ediyor, başka yer mi kalmadı?” sorusu abestir. İktidarın eylemi çevrelemesi ve Taksim’i kapatma inadı, bilakis bundan vazgeçmemek için güçlü bir sebeptir. 12 Ekim 2023 tarihli Anayasa Mahkemesi de öyle demiş: “1 Mayıs emekçilerin ortak hafızasıdır. Taksim haktır, mekânın sınırlanması düşüncenin sınırlandırılmasıdır.”
Hafızadan kasıt 1977’dir. O yıl kanlı ve karanlık olaylardan, en az 34 kişinin yaşamını yitirmesinden sonra Taksim semboldür artık.
1977’de ülke siyasal olarak çok gergindi. 5 Haziran 1977’de genel seçimler vardı. CHP lideri Bülent Ecevit 29 Mayıs’ta İzmir’de suikast girişimine uğramış, ucuz kurtulmuş, saldırıda kullanılan silah Özel Harp Dairesi’ne kayıtlı çıkmıştı. Ecevit buna rağmen, seçimden önceki son büyük mitingini 3 Haziran’da Taksim meydanında yapacaktı.
Mitinge bir gün kala, Başbakan Süleyman Demirel, Ecevit’e suikast yapılacağı ihbarını aldı. Ondan dinleyelim: “MİT Müsteşarı Fuat Doğu bana geldi. Miting sırasında Sheraton Oteli’nin üst katındaki bir odadan Ecevit’e uzun menzilli silahla ateş edileceği şeklinde bir istihbarat var. Genelkurmay, İçişleri ve MİT’e yazı yazdım. Cumhurbaşkanı (Fahri) Korutürk’e çıktım. Dedim ki, ‘Sayın Korutürk, bu işi gizli tutalım ama Sayın Ecevit’e de bilgi verelim.’ Ecevit’e bir mektup yazdım. Devlet bütün önlemleri alıyor, sizin de bilginiz olsun diye.”
Ecevit, partisinden karşı çıkanlara rağmen dinlemedi: “Öldürülsem bile yarın Taksim’de olacağım.”
Polis meydanda adeta kuş uçurtmadı ve miting yapıldı.
***
Taksim, 1977’den sonra 78’de işçilere açıldı, sonra 2010 yılına kadar kapandı. O yıl ve sonraki iki sene (2011 ve 2012) AKP iktidarı 1 Mayıs’ı “Emek ve Dayanışma Günü” yaptığı gibi Taksim’de coşkulu kutlamalara izin verdi, üç yıl boyunca hiçbir hadise yaşanmadı. Bu, AKP’nin ilk 10 yıllık döneminin son güzel işlerinden biri oldu.
1 Mayıs 2013’te meydan “yayalaştırma projesi” gerekçesiyle kapatıldı, İstanbul’da adeta sıkıyönetim ilan edildi ve gruplar alana sokulmadı. 1 ay sonra Gezi eylemi oldu ve Erdoğan’ın paranoyası o günden bu tarafa her geçen yıl katlanarak büyüdü.
***
CHP lideri Özgür Özel bu bayram şimdiden simge olan Bozdoğan Kemerine 100-150 metre kadar ötede, Saraçhane’deki kutlamalara katılıp “Hedef Taksim’dir!” deyip, alandan ayrıldı. Ya içeriden ya dışarıdan “Daha ileri gitme!” uyarısı mı aldı, bilmiyoruz. Bildiğimiz, peşine düşenleri hayal kırıklığına uğrattı, 1 Mayıs kutlamaları başlamadan bitti. Sadece o değil, DİSK ve KESK de üstelemedi, İşçi Bayramı ayaküstü geçiştirildi.
Doğrudur: CHP lideri, bugünkü Erdoğan randevusuna 1 Mayıs sıyrıklarıyla gitmek istemedi, ana neden bu gibi duruyor. Fakat tabanın ikinci bir hayal kırıklığına tahammülü yok. Sahada kazanılan masada veriliyor gibi bir duygu hakim.
***
Özgür Özel – Erdoğan görüşmesinin sonuçlarını hep beraber takip edeceğiz… Erdoğan gücün karşısında eğiliyor, bükemediği eli sıkıyor, rakibinin seçim zaferini tebrik ediyor veya yönetimine ortak arıyor filan değil.
Durumun farkında ve daha önce nasıl yaptıysa benzer yöntemlerle çıkış arıyor, henüz bulabilmiş değil, deniyor. Bir yönüyle de muhalif kamuoyunun gazını alıyor.
Ülkenin ve dünyanın bildiği bir lider ve karakter. Yetmişinden sonra değişeceği yok. Buna imkân da bulunmuyor. Geriye doğru 22 yıllık yıpranmış bir iktidarın baş sorumlusu.
Düşüşü-iflası engelleyemiyor ve özellikle son 10 yılda bulaştığı suçları, doğrulmasına olanak vermiyor. Bunu istiyor da değil. Bilakis öncekiler gibi sıyrılacağını düşünüyor.
Muhalefet ise yaşanan şu iflas sürecinin kaosa evrileceği günlerden geçilirken pozisyon belirleyememiş durumda.
